DAG 1 | O&G Verpleegkundige
Wie deze rubriek de afgelopen jaren een beetje heeft gevolgd zal dit als patroon zien, de regen. Op een door regen gekenmerkte dag ging de reis naar Almere. Hier was afgesproken met Manuela ter Bruggen, zij is O&G verpleegkundige. De navigatie navigeert naar de rand van een nieuwbouwwijk, nagenoeg recht voor het hoekhuis grenzend aan een speeltuintje, is een parkeerplek vrij. Een sprintje door de regen om onder het afdakje droog de deurbel in te kunnen drukken. De deur gaat open en een dame met een uiterst spontane blik opent de deur. We nemen plaats aan de eettafel en onder genot van een kop koffie begint het gesprek.
De functie
Voordat er afgetrapt wordt, eerste een korte beschrijving, alvorens er dieper op het onderwerp ingegaan wordt, van de functie O&G verpleegkundige. Dit staat voor: Obstetrie- en gynaecologieverpleegkundige. Voor de meeste moeders en vaders mogelijk een bekendere term. Een obstetrie- en gynaecologieverpleegkundige is een verpleegkundige met een vervolgopleiding die zwangere, barende en pasgeborenen verpleegt en begeleidt. In het geval van Manuela op hoog en midden complex niveau.
Afgelopen nacht
Terwijl Manuela de koffie aan het zetten is geeft ze aan een nachtdienst (van 23:00 uur tot 07:45 uur) uit te zijn gekomen. Het is al later in de middag dus tijd genoeg om uit te kunnen slapen. Toch geeft ze aan dat dit niet het geval is geweest, ze kan niet zo goed uitslapen en was deze dag alweer vroeg op. In gesprek geeft Manuela aan dat het werken in de gezondheidszorg hollen en stilstaan is. De ene keer valt er minder te doen maar daar tegenover staan momenten dat er handen te kort komen, zo druk. Dit laatste was afgelopen nacht het geval; rennen en vliegen. Met vier bevallingen, waarvan twee keizersneden, in een nacht was het serieus hardlopen. Voor een leek (zoals ik) klinkt vier niet extreem veel. De experts of ervaringsdeskundigen weten ‘gelukkig’ wel beter en zullen beamen dat dit er veel zijn. Een bevalling gebeurt natuurlijk niet in 15 minuten.
Terug naar de start
Manuela is haar carrière in de zorg begonnen in Amsterdam met de hbo-opleiding Verpleegkundige. Na 4 jaar en een diploma op zak begon zij in het AMC op de afdeling Neurologie en Neurochirurgie, dit werd niet een lang verhaal en na ±10 maanden bleek dit toch niet de afdeling voor haar te zijn. Ze begon aan een specialisatie van een jaar voor Verpleegkundige moeder en pasgeborene. Om daarna nog de vervolgopleiding Obstetrie te volgen, ook van een jaar. Momenteel werkt Manuela via MedWay op de afdeling Verloskunde in het Amstelland. In totaal werkt Manuela al 4 jaar met volle overgave op de Verloskunde. Waarom MedWay? Dit heeft te maken met de nieuwsgierigheid naar meer werkplekken en afdelingen; kijkjes kunnen nemen en ervaringen opdoen. Manuela wilde meer zien en overal inzetbaar kunnen zijn. De vrijheid bij MedWay en de persoonlijke benadering spreken haar enorm aan en gaven de doorslag.
De afdeling
Deze afdeling Verloskunde, waar Manuela werkzaam is, is in tweeën gesplitst met enerzijds het gedeelte waar de bevallingen plaatsvinden en anderzijds de kraamafdeling plus daar waar de zwangere vrouwen liggen. Een dienst begint bij de overdracht en het inlezen hiervan. Tijdens een bevalling monitort Manuela de baby en de moeder. Door middel van een (draadloze) CTG (cardiotocogram) wordt de hartslag van de baby continu bewaakt, bij inconsistenties wordt er ingegrepen. Zo kan de houding waarop de moeder ligt al bepalend zijn, bij plat op de rug liggen wordt de vena cava (de bovenste holle ader) enigszins afgesloten wat bloedtoevoer naar de moederkoek kan belemmeren. Door van houding te veranderen kan dit al een oplossing zijn. Verder zijn er nog een tal van andere aspecten waar een O&G Verpleegkundige mee bezig is tijdens en na de bevalling: opvang van de zwangere, het in de gaten houden van eventuele navelstrengomstrengeling, mogelijke ontlasting in het vruchtwater constateren, postpartum zorg (direct na de bevalling), helpen bij eerste keer borstvoeding, toedienen van medicatie en bij eventueel gebruik van remifentanil (pijnstilling) moet er tot een uur na de bevalling controle zijn, wat het eerste halfuur door de verloskundige wordt gedaan en het tweede halfuur door de O&G Verpleegkundige.
Een bevalling in het ziekenhuis gebeurt zodra een zwangere op voorhand een medische indicatie heeft, een vorige zwangerschap complicaties heeft gekend (zoals veel bloedverlies) of via de eerstelijns wordt ingestuurd. Iedereen is natuurlijk vrij om in het ziekenhuis te bevallen, ook tijdens de coronapandemie. Het werk ging gewoon door en toch was het op de Verloskunde afdeling zeker de impact van corona merkbaar. Niet alleen door de bezoekersregels, maar zeker ook door de isolatieruimte. Zwangere vrouwen besmet met het coronavirus moeten in isolatie op de afdeling bevallen, dit kan niet op de IC. Op de kamers is het gemiddeld gezien warmer omdat pasgeborene snel afkoelen. In de isolatiekamer is het over het algemeen nog warmer door hermetische afsluiting, een (inspannende) bevallende vrouw en ingepakte zorgmedewerkers. Manuela heeft nog geen bevalling gehad in isolatie maar er wel al shifts gedraaid.